Porównanie form opodatkowania i prowadzenia działalności w 2022 r. – Kalkulator Polski Ład.

Na obecnym etapie prac legislacyjnych Polski Ład przewiduje m.in. podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł oraz podniesieniu drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł. Spowoduje także (dla części podmiotów) wzrost składki zdrowotnej, jednocześnie pozbawiając prawa do jej odliczenia od podatku. W poniższym wpisie spróbujemy pomóc Państwu odpowiedzieć na pytanie: Jak wprowadzane zmiany wpłyną na Państwa dochody?

W 2022 r. karta podatkowa będzie dotyczyć wyłącznie podatników, którzy korzystali z tej formy na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz będą kontynuować stosowanie tej formy opodatkowania, z pewnymi wyjątkami. Podstawą obliczenia 9% składki zdrowotnej będzie minimalne wynagrodzenie, 2022 r. wyniesie ona 270,90 zł.

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przy wyborze optymalnej formy opodatkowania należy wziąć pod uwagę m.in.: marże, kwotę wolną od podatku, wysokość stawki podatkowej i składki zdrowotnej, obowiązek opodatkowania daniną solidarnościową, możliwość skorzystania z ulgi dla klasy  średniej oraz pozostałych ulg. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki różnice między ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, skalą podatkową oraz podatkiem liniowym przedstawia poniższa tabela.

	Skala podatkowa	Podatek liniowy	Ryczałt
Kwota wolna	30 tys. zł	Brak	Brak
Stawka podatku	17% (do 120 tys. zł) i 32% (od nadwyżki)	19%	2% – 17% (zależna od rodzaju działalności)
Składka zdrowotna	9 %	4,9%	ok. 300 zł (roczne przychody ≤ 60 tys. zł), ok. 500 zł (> 60 tys. zł i ≤ 300 tys. zł), ok. 900 zł (> 300 tys. zł)
Danina solidarnościowa	4% od nadwyżki dochodów ponad 1 mln zł	4% od nadwyżki dochodów ponad 1 mln zł	Brak
Koszty podatkowe	Uwzględniane	Uwzględniane	Nie
Ulga dla klasy średniej	Tak (przy dochodach od 68 412 zł do 133 692 zł)	Nie	Nie
Ulga na dzieci	Tak	Nie	Nie
Rozliczenie z małżonkiem	Tak	Nie	Nie

W celu zobrazowania różnic w opodatkowaniu, poniżej prezentujemy wpływ formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej na dochód netto. Wszystkie poniższe wyliczenia są przykładowe i nie uwzględniają kosztów podatkowych ani ulg, z wyjątkiem ulgi dla klasy średniej. Składki społeczne nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych, natomiast zostały uwzględnione na późniejszym etapie, czyli przy obliczeniu podstawy opodatkowania.

Dochód roczny	Ryczałt 8,5%	Ryczałt 12 %	Skala podatkowa	Podatek liniowy
60 000 zł	38 884	37 256	39 517	34 421
96 000 zł	69 388	66 500	68 004	62 789
120 000 zł	91 348	87 620	84 926	81 053
144 000 zł	113 308	108 740	100 100	99 317
156 000 zł	124 288	119 300	107 180	108 449

Podsumowując powyższe zestawienie, podatek liniowy stanie się korzystniejszy od skali podatkowej w przypadku osiągnięcia dochodów  powyżej 150 tys. zł. Natomiast ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będzie wart do rozważenia przy niskich kosztach prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku spółek przy wyborze optymalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej należy wziąć pod uwagę przede wszystkim efektywną stawkę podatku.  W celu zobrazowania różnic poniżej prezentujemy wpływ formy prowadzenia działalności gospodarczej na obciążenia podatkowe. Wszystkie poniższe wyliczenia są przykładowe i nie uwzględniają kosztów podatkowych ani żadnych ulg.

	Sp. z o.o.	Spółka komandytowa	Spółka komandytowo-akcyjna
Efektywna stawka podatku przy CIT 19%	34,39%	komplementariusz 19%, komandytariusz 34,39%	komplementariusz 19%, komandytariusz 34,39%
Efektywna stawka podatku CIT 9% – limit 2 mln euro	26,29%	komplementariusz 17,29%, komandytariusz 26,29%	komplementariusz 17,29%, komandytariusz 26,29%
Składka zdrowotna	Brak*	ok. 500 zł	Brak
Danina solidarnościowa	Brak	Brak	Brak
CIT Estoński (10 % lub 20 %)	TAK	TAK	TAK

* Wyjątek jednoosobowa sp z o.o., a przypadku dwuosobowej istotne jest, aby drugi wspólnik nie miał zbyt małej ilości udziałów (zalecane min. 10%).

Wartym do rozważenia rozwiązaniem będzie CIT Estoński. W przypadku tej formy podstawę opodatkowania stanowi dochód bilansowy, a nie podatkowy. Stawka podatku dla małych podatników wynosić będzie 10% a dla pozostałych 20%. Natomiast wspólnik otrzymujący dywidendę będzie miał prawo obniżyć 19 % PIT (proporcjonalnie do udziału w zysku) o 90% zapłaconego CIT, gdy jest małym podatnikiem oraz 70% – w przypadku pozostałych podatników. Należy jednak pamiętać, że w modelu estońskim należy płacić podatek nie tylko w związku z wypłatą dywidendy na rzecz wspólników, ale również od:

– dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat,

– dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych,

– wypłat tzw. ukrytych zysków,

– wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,

– dochodu z tytułu zmiany wartości składników majątku, gdy dojdzie do połączenia, podziału, przekształcenia lub wniesienia wkładu niepieniężnego.

Aby  w 2022 r. skorzystać z tego modelu opodatkowania wszyscy wspólnicy muszą być osobami fizycznymi, spółka nie może posiadać udziałów (i podobnych praw) w innych spółkach, musi zatrudniać co najmniej 3 pracowników (wyjątek start-upy), przychody z działalności operacyjnej muszą być wyższe niż przychody pasywne (m.in.. z wierzytelności, z odsetek, poręczeń, gwarancji), za okres opodatkowania estońskim CIT sprawozdanie finansowe musi być sporządzone zgodnie z ustawą o rachunkowości, a nie z MSR.

Podsumowując spółki niebędące podatnikami CIT, dla których składka zdrowotna liczona jest od dochodu (jawne, partnerskie) staną się mniej atrakcyjne. Należy jednak pamiętać, że spółki będące podatnikami CIT wiążą się z większym formalizmem i brakiem możliwości „swobodnego” korzystania z kapitału. W przypadku przekształcenia z jednoosobowej działalności oraz aportu powyżej 10 000 EUR nie będzie możliwe skorzystanie ze stawki CIT 9%. Natomiast z tytułu umowy powołania będzie należało zapłacić 9% składki zdrowotnej. Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne będą stanowić ciekawą alternatywę przy założeniu, że właściciele (osoby fizyczne) będą komplementariuszami. Warte do rozważenia będzie także „połączenie” kilku rodzajów działalności np. sp. z o.o. i  JDG na ryczałcie.

Przy wyborze optymalnej formy opodatkowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej każdy podatnik powinien dokonać obliczeń indywidualnie dla swojego przypadku. Aby Państwu w tym pomóc poniżej zamieszczamy kalkulator. Proszę jednak pamiętać, że ma on charakter wyłącznie poglądowy i ze względu na przyjęte uproszczenia nie może być wyłączną podstawą do podejmowania decyzji podatkowo-gospodarczych. Ustalenie wysokości obciążeń podatkowych powinno być dokonane indywidualnie we współpracy z profesjonalistą.

Poniżej zamieszczamy także linki do stron, które mamy nadzieję że pomogą Państwu w podejmowania tak ważnych decyzji.

Umowa o pracę – Kalkulator wynagrodzeń – Polski Ład

https://www.podatki.gov.pl/polski-lad/kwota-wolna-polski-lad/kalkulator-wynagrodzen-polski-lad/

23-11-2021 Tekst ustawy opublikowany w Dzienniku Ustaw (Dz.U. 2021, poz. 2105).